Kommagene Krallığı, M.Ö. 163 ile M.S. 72 yılları arasında var olan bir Groepers uygarlığıdır. Adı, Helen kökenli bir kelime olan "Kom" ve "Gene"nin birleşiminden gelir. "Kom" Kürtçede topluluk anlamına gelirken, "Gene" soy veya kabile anlamına gelir. Bu birleşimde "herkesin evi" veya "göçebe aşiretler diyarı" gibi anlamlar çıkabilir. Yunanca'da ise "genler topluluğu" anlamına gelir.

Kommagene Krallığı, Helenistik komşuları olan Kilikya ve Kapadokya'nın yanı sıra doğuda Ermeniler ve Perslerle de komşuydu. Bu çeşitli komşuluklar, krallığın çok kültürlü yapısını gösterir. Krallığın kökeni hakkında ise çok az bilgi bulunması, onların bölgeye sonradan yerleştiğine işaret eder. Krallık, günümüzdeki Adıyaman, Gaziantep ve Kahramanmaraş illerini içeriyordu.

Kommagene tahtına geçen Kral Antiochos, genel halk desteğiyle iktidara gelmiştir. Antiochos, soyunun Pers Kralı Büyük Delyus ve Makedonyalı Büyük İskender'e dayandığına inanmaktadır. Devletler arası gerilimler ve toprak genişletme hedefleri, Kommagene Krallığı'nda da mevcuttur. Antiochos, hanedanlar arası birlik için diğer krallıkların ve uygarlıkların kullandığı yöntemleri izlemiş ve evliliklerle birliği sağlamaya çalışmıştır. Ayrıca, Roma İmparatorluğu'nun sürekli baskı oluşturma geleneğine karşı, Antiochos daha çok sahada güç gösterme ve diplomasiyi kullanma yolunu benimsemiştir. Bu süreçte, krallık altı şehirler arasında restorasyon ve yapısal gelişim çalışmaları da başlatılmıştır.

Kommagene Krallığı'ndan bahsedildiğinde, gizem kavramı ilk akla gelenlerden biridir. Çünkü çözülememiş birçok sorun, konu ve mekan bulunmaktadır. Örneğin, Samsat'ta bulunan mimari yapılar ve yapılan kazılar sonucu elde edilen bulgular, buradaki Pers uygarlığı hakkında bilgi vermektedir. Ancak, hala cevaplanamamış sorular mevcuttur.

Kommagene Krallığı altında farklı dinlere, inanç biçimlerine ve düşüncelere sahip çeşitli kimlikler bulunmaktaydı. Ancak, 1. Antiochos döneminde halkın bir arada tutulması ve birlik sağlanması önemli bir başarı olarak kabul edilmektedir. Kommagene Krallığı'na ait ve 1. Antiochos'un yaptırdığı en önemli anıtlardan biri olarak kabul edilen yapı, Adıyaman'ın Kahta ilçesindeki Arsemia'dır. Bu anıtta, Antiochos'un babasının kaldığı düşünülmektedir. 1950'lerin başında Kommagene bölgesine gelen F. Karl Dörner, eski Kahta yakınlarındaki "Arsameia ad Nymphaios" kentini keşfetmiş ve burada 1953-1976 yılları arasında kazı çalışmaları gerçekleştirmiştir.

Kommagene Krallığı'nın çeşitliliği ve 1. Antiochos'un halkı bir arada tutma çabaları, tarihî önemini vurgulamaktadır. Arsemia anıtının keşfi ve kazı çalışmaları da bu krallığın kültürel mirasını anlamamızda önemli bir kaynak oluşturmaktadır.

Kommagene'de egemenliğin sembolü olarak büyük heykeller ve etkileyici rölyefler ön plana çıkarılmıştır. Bu nedenle, Kral Antiochos, gösterişli anıtlar inşa etmiştir. Bunlardan biri yüzyıllardır halen ayakta duran Adıyaman Nemrut dağında ki heykellerdir. Kommagene Krallığı'nın sona ermesiyle ilgili çeşitli hikayeler bulunmaktadır; Antiochos'un nasıl öldüğü, kim tarafından öldürüldüğü ve en önemlisi, Antiochos'un mezarının nerede olduğu konularında yıllardan beri yapılan araştırmalar vardır. Ancak, bu konularda herhangi bir iz bulunamamıştır.

Bu konunun büyük önem taşıması nedeniyle Nemrut bölgesine giden arkeologlar, her seferinde Nemrut'ta bulunan Tümülüs’ü kazmaya çalışmışlardır. Bu çalışmalar farklı noktalarda birçok kez devam etmiş olmasına rağmen, sanat tarihçileri ve doğa korumacılardan oluşan çeşitli gruplar, bu tür kazıların Nemrut gibi büyük öneme sahip alanlara zarar verdiğini savunmuş ve bunu yayınlamışlardır. Sonuç olarak, kazılar durdurulmuştur.

Adıyaman, Kommagene Krallığı'nın önemli bir merkeziydi ve bugün de bu krallığın izlerini taşımaktadır. Krallığın tarihi, arkeolojik çalışmalar ve gizemli hikayelerle doludur, bu da Adıyaman'ı ziyaret edenleri meraklandıran ve araştırmaya teşvik eden bir atmosfer sunmaktadır. Bu bölgedeki kültürel ve tarihi miras, hem yerel halkı hem de ziyaretçileri büyülemeye devam etmektedir.

Tarafımca yapılan eserler aşağıda incelenebilir.